Vormgeving rijksdienst
De rijksdienst is voortdurend in ontwikkeling om zich aan te kunnen passen aan veranderingen in de omgeving. Opeenvolgende kabinetten hebben verschillende programma’s ontwikkeld om de rijksdienst anders in te richten.
In 2013 bood de toenmalige minister voor Wonen & Rijksdienst de Hervormingsagenda Rijksdienst aan de Tweede Kamer aan. Deze Hervormingsagenda combineert het realiseren van noodzakelijke besparingen met het gereed maken van de rijksdienst voor nieuwe ontwikkelingen in maatschappij en bestuur. De agenda zet een beweging voort die eerder in gang werd gezet met het programma Vernieuwing Rijksdienst (2007-2010) en het Uitvoeringsprogramma Compacte Rijksdienst (vanaf 2011).

De Hervormingsagenda Rijksdienst heeft als ondertitel ‘dienstverlenend, slagvaardig, kostenbewust'. Deze drie doelstellingen geven kernachtig aan waar het bij de vormgeving van de rijksdienst voor de toekomst om draait. Bij de organisatie-inrichting wordt geredeneerd vanuit het ene concern Rijk. Belangrijke organisatiefuncties en -voorzieningen dienen binnen het Rijk aanwezig te zijn, maar niet noodzakelijkerwijs binnen elk departement. Elk organisatieonderdeel van de rijksdienst is ook flexibel inzetbaar en beschikbaar om werkzaamheden te verrichten voor andere onderdelen binnen de rijksdienst. Ook kan de maatschappelijke dienstverlening aan burgers worden verbeterd door het vergroten van samenhang en transparantie van de rijksoverheid.
De maatschappelijke vraagstukken en de politieke weging daarvan zijn richtinggevend voor de verschillende functies van de rijksdienst: het voorbereiden van beleid, de uitvoering, het toezicht en de ondersteunende bedrijfsvoering. Daarbij geldt als toekomstperspectief dat de bedrijfsvoering de overige functies ‘plug and play’ kan ondersteunen, zodat het ook eenvoudiger wordt deze primaire processen flexibel te organiseren. Een belangrijk deel van de hervormingsagenda is gewijd aan een betere samenwerking in de uitvoering en bij het toezicht, waardoor de dienstverlening kan worden verbeterd. Bij deze initiatieven worden de zelfstandige bestuursorganen nadrukkelijk betrokken. Een aantal secretarissen-generaal treedt op als portefeuillehouder van rijksbrede verandertrajecten.
Uitgelicht
Tijdlijn departementale indeling 1900-2017

-
Toelichting & bron
Bron: Ministerie van BZK
- Vergroten
- Download bestand
Achtergrond
De Hervormingsagenda vond mede haar basis in eerdere rapporten van binnen en buiten de rijksdienst, waaronder van een aantal adviescommissies.
Enkele van deze rapporten zijn:
- De verkokering voorbij, advies van het Overleg van Secretarissen-Generaal ten behoeve van de formatie (2007)
- In dienst van het Rijk, naar een volgende fase van vernieuwing van de Rijksdienst: verslag van het Overleg van Secretarissen-Generaal (2006)
- Kwaliteit: een agenda voor de rijksdienst: rapportage van het Beraad van secretarissen-generaal (2002)
- Naar kerndepartementen: rapport van de vierde externe commissie staatkundige vernieuwing (Commissie Wiegel, 1993)
- De organisatie en werkwijze van de rijksdienst: rapportage van de secretarissen-generaal (1993)
- Voordat de lade klikt: bijlage bij het eindadvies (Commissie Hoofdstructuur Rijkdienst, 1981)
- Elk kent de laan, die derwaarts gaat: onderzoeksresultaten, analyse en richtingen voor oplossingen (Commissie Hoofdstructuur Rijksdienst, 1980)
- Bestuursorganisatie bij de kabinetsformatie (Commissie Interdepartementale Taakverdeling en Coördinatie, 1971)
Aanvullende rapporten zijn te vinden in de digitale tentoonstelling over 50 jaar verbetering rijksdienst.