Grensoverschrijdende samenwerking
‘Een goede buur is beter dan een verre vriend’. Dit gezegde gaat ook op voor de relaties tussen ons land en onze Duitse en Belgische buren in Noordrijn-Westfalen, Nedersaksen, Vlaanderen, en Wallonië. Door grensoverschrijdende samenwerking in grensregio’s worden de belangrijkste knelpunten op terreinen als infrastructuur, sociale zaken, werkgelegenheid en onderwijs aangepakt.

Het kabinet maakt werk van het wegnemen van belemmeringen die mensen ervaren in de grensregio’s, met als doel de economische groei en sociale en fysieke leefbaarheid in de grensregio’s te versterken. Het kabinet doet dit langs vier sporen: door
- kansen en initiatieven in de grensregio’s te ondersteunen,
- de juiste randvoorwaarden te creëren,
- de governance te organiseren en
- instrumenten van de EU en Benelux te benutten.
Uitgelicht
- Hoe ziet de grensregio eruit?
- Overzicht Nederlandse Eurregio’s in de Duitse en Belgische grensgebieden
- Video: Werkbezoek staatssecretaris Knops aan Twente
- Video: Werkbezoek staatssecretaris Knops aan Euregio Rhein-Waal
- Video: Grensoverschrijdende arbeidsmarkt
Hoe ziet de grensregio eruit?

-
Toelichting & bron
Bron: Factsheets grensregio's (januari 2019)
- Vergroten
- Download bestand
Overzicht Nederlandse Eurregio’s in de Duitse en Belgische grensgebieden

-
Toelichting & bron
Bron: Ministerie van BZK, 2018
Toelichting:
Grensoverschrijdende samenwerking kent zowel informele als formele vormen. In Nederland is de grensoverschrijdende bestuurlijke samenwerking over het algemeen geformaliseerd. Een vorm van zo’n samenwerking zijn de Euregio’s. Een Euregio is een regionaal grensoverschrijdend samenwerkingsverband van gebieden die deel uitmaken van de Europese Unie. Er worden projecten uitgevoerd met verschillende Europese subsidies. Een van de (financiële) middelen die de Europese Unie hiervoor gebruikt is het programma Interreg. EU-subsidies moeten bijdragen aan de ontwikkeling en integratie van de desbetreffende regio’s.
Nederland kent in totaal zeven Euregio’s in de Duitse en Belgische grensgebieden:
- EUREGIO
- Eems Dollard Regio
- Euregio Rijn-Waal
- Euregio Rijn-Maas-Noord
- Euregio Maas-Rijn
- Euregio Scheldemond
- Grensregio Vlaanderen – Nederland (hierin is de Euregio Benelux Middengebied opgenomen)
Andere voorbeelden van (decentrale/Europese) grensoverschrijdende samenwerkingsverbanden zijn de Benelux Unie, maar ook Eurode, Baarle-Hertog en Baarle-Nassau, MAHHL-samenwerking (Samenwerking tussen Maastricht, Aken, Heerlen, Hasselt en Luik), BENEGO (Belgisch-Nederlands Grensoverleg) en de EGTS (Europese Groepering voor Territoriale Samenwerking).
- Vergroten
- Download bestand
Video: Werkbezoek staatssecretaris Knops aan Twente
-
Toelichting & bron
Bron: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Toelichting:
Op 1 oktober 2018 bracht staatssecretaris Knops een werkbezoek aan Twente.
Video: Werkbezoek staatssecretaris Knops aan Euregio Rhein-Waal
-
Toelichting & bron
Bron: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Toelichting:
Op 16 mei 2018 bracht staatssecretaris Knops een werkbezoek aan de Euregio Rhein-Waal. In Arnhem, Kranenburg en Kleef zag hij mooie initiatieven van grensoverschrijdende samenwerking!
Video: Grensoverschrijdende arbeidsmarkt
-
Toelichting & bron
Bron: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Toelichting:
Bestuurders en ondernemers uit de grensregio komen aan het woord over de kansen van een grensoverschrijdende arbeidsmarkt en de belangrijkste problemen die moeten worden opgelost om werken aan de andere kant van de grens daadwerkelijk mogelijk te maken. Deze video werd op 16 december 2013 vertoond tijdens de conferentie 'Work in progress: Hier wordt gewerkt aan een grensoverschrijdende arbeidsmarkt' in het MECC in Maastricht.
Achtergrond
Beleidsdocumenten
- Kamerbrief voortgang grensoverschrijdende samenwerking (14 december 2020)
- Grensoverschrijdende samenwerking bij infrastructurele projecten 2.0 (bijlage bij kamerbrief 14 december 2020)
- Gemeenschappelijke Verklaring van de tweede regeringsconsultaties tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen (bijlage bij kamerbrief 14 december 2020)
- Dataportaal arbeidsmarkt en economie in de grensregio’s (bijlage bij kamerbrief 14 december 2020)
- Grenslandagenda NRW-NL 2021 (bijlage bij kamerbrief 14 december 2020)
- Grenslandmonitor arbeidsmarkt en economie (bijlage bij kamerbrief 14 december 2020)
- Verslag van de uitvoering van de Grenslandagenda 2019-2020 (bijlage bij kamerbrief 14 december 2020)
- Niet aanpassen, maar afwijken (bijlage bij kamerbrief 14 december 2020)
- Gezamenlijke verklaring Vlaams-Nederlandse Top 4 november 2020 (bijlage bij kamerbrief 14 december 2020)
- De gevolgen van de eerste coronagolf op de grensregio NRW-NL en op de grensoverschrijdende samenwerking (bijlage bij kamerbrief 14 december 2020)
- Kamerbrief over toezeggingen grensoverschrijdende samenwerking (13 juli 2020)
- Voortgangsrapportage actie-agenda grensoverschrijdende economie en arbeid (bijlage bij kamerbrief 13 juli 2020)
- Beantwoording feitelijke vragen n.a.v. kamerbrief over de situatie in de grensregio’s (25 maart 2020)
- Kamerbrief over de situatie in de grensregio’s (20 maart 2020)
- Kamerbrief voortgang GROS (9 maart 2020)
- Kamerbrief GROS (12 juli 2019)
- Factsheets grensregio's (januari 2019)
- Kamerbrief over grensoverschrijdende samenwerking (11 januari 2019)
- Kamerbrief over grensoverschrijdende samenwerking (26 november 2018)
- Regeringsverklaringen tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen (19 november 2018)
- Gezamenlijke verklaring Vlaams-Nederlandse Top (5 november 2018)
- Kamerbrief BNC-fiche Verordening mechanisme om juridische en administratieve belemmeringen in een grensoverschrijdende context uit de weg te ruimen (24 september 2018) met bijlage en vertaling in het Duits, Frans en Engels
- Kamerbrief over governance-rapportage GROS (19 september 2018) met bijlage
- Kamerbrief over grensoverschrijdende samenwerking (20 april 2018)
- GEA actieagenda ‘grenzen slechten, regio’s verbinden, mensen bewegen’ (30 januari 2017)
- Factsheet actieteam grensoverschrijdende economie en arbeid (30 januari 2017)
- Kamerbrief GROS: economie en arbeid (28 april 2016)
- Kamerbrief voortgang GROS (21 januari 2016)
- Kamerbrief grensoverschrijdende economie en arbeid (17 juli 2015)
Rapporten
- Rapport evaluatie grensstatistieken (Ecorys, 2018)
- Voortgangsrapportage actiepunten grensoverschrijdende economie en arbeid (I&O Research, 2018)
- De arbeidsmarkt aan de grens met en zonder grensbelemmeringen (CPB, 2016)
- Grenseffectentoets 2014 (Panteia, 2014)
- Kansen aan de grens (VNG, 2014)
- Van stilstand naar verandering (EIPA, 2013)