Er is volop politieke, maatschappelijke en wetenschappelijke aandacht voor het thema ‘democratie’. Het ministerie van BZK brengt de belangrijkste ontwikkelingen, kansen en bedreigingen rond het thema democratie voor de komende decennia in beeld. Dit moet leiden tot een beleids- en kennisagenda voor het ministerie van BZK en een netwerkaanpak waarin BZK samen met andere partners continu kan werken aan de ontwikkeling van een toekomstbestendige democratie. Daarnaast heeft de minister van BZK begin 2015 de Agenda Lokale Democratie aangeboden aan de Tweede Kamer. Met deze agenda wil hij een impuls geven aan de versterking van de lokale democratie. Hierbij is aandacht voor wat er op lange termijn op gemeenten afkomt en welke acties nu al kunnen worden genomen.
Democratie is een complex, veelvormig begrip. Ten behoeve van de beleidsvorming in bovengenoemde trajecten hanteert BZK de volgende indeling: 1) de traditionele, representatieve (ofwel vertegenwoordigende) democratie waarin burgers een aantal vertegenwoordigers kiezen, die namens hen besluiten nemen, 2) de directe democratie, waarin burgers zelf bij meerderheid besluiten nemen, 3) de deliberatieve democratie (ofwel overlegdemocratie), waarin burgers, bijvoorbeeld in de vorm van overleg of dialoog, invloed hebben op de uitkomsten van besluitvorming en 4) de associatieve democratie (ofwel doedemocratie) waarin burgers concrete zaken in het publieke domein zelf (of samen met instanties) oppakken.

Uitgelicht
Achtergrond
Beleidsdocumenten
- Strategische kennisagenda Vitale en weerbare democratie (november 2016)
- Verkenning voor een democratieagenda (november 2016)
- Voortgangsrapportage Agenda Lokale Democratie (22 juni 2016)
- Kamerbrief voortgang motie Van Dam inzake gedeelde waarden (29 april 2016)
- Agenda lokale democratie (2015)
Rapporten en publicaties
- Lusten en lasten van de meervoudige democratie (Universiteit Leiden, 2017)
- Democratie dichterbij: Lokaal Kiezersonderzoek 2016 (SKON, 2016)
- Gedeelde waarden en een weerbare democratie (SCP, 2016)
- Bewegende beelden van democratie: Legitimiteitsmonitor Democratisch Bestuur 2015 (Tilburgse School voor Politiek en Bestuur)
- Meer democratie, minder politiek? (SCP, 2015)
- Montessori-democratie (Universiteit van Humanistiek, 2015)
- Nationaal Kiezersonderzoek 2006-2012 (CBS, 2015)
- Verkenning lokale democratie in Nederland (Stichting Decentraalbestuur.nl, 2014)
Working papers G1000
- De G1000 Amersfoort: Reconstructie en analyse vanuit politiek-institutioneel perspectief (Universiteiten Leiden en Utrecht, 2015)
- De realisatie van democratische waarden in Amersfoort, Uden en Kruiskamp (Universiteit Utrecht, 2015)
- De realisatie van democratische waarden bij de G1000 in Groningen en burgertop in Amsterdam (Universiteit Utrecht, 2015)
- Participatiebevordering in Kruiskamp, Amersfoort (Vrije Universiteit Amsterdam, 2015)
- Diversiteit als uitdaging voor de nieuwe democratie (Vrije Universiteit Amsterdam, 2015)
- De G1000 Uden: Innovatie in de verhouding tussen burger en overheid? (Universiteiten Leiden en Utrecht, 2015)