Adviesstelsel
Er worden binnen de overheid op allerlei beleidsterreinen beslissingen genomen en voor het nemen van die beslissingen wordt regelmatig advies ingewonnen. In sommige gevallen wordt voor de advisering een adviescollege ingesteld. Een adviescollege kan ook adviescommissie, taskforce of raad heten. Adviescolleges adviseren aan de regering (inclusief een afzonderlijke bewindspersoon) en/of aan de Staten-Generaal. Wanneer ze dit doen over toekomstig beleid of wetgeving, vallen ze onder de Kaderwet adviescolleges. Deze wet is ervoor bedoeld om de onafhankelijke positie van deze organisaties te waarborgen en de taken en bevoegdheden van college respectievelijk bewindspersoon te verduidelijken. Daarnaast zijn er adviescolleges die adviseren over de uitvoering of toepassing van beleid. Dit zijn geen adviescolleges onder het bereik van de Kaderwet adviescolleges.
Adviescolleges onder de Kaderwet
De Kaderwet adviescolleges geldt voor zowel permanente, tijdelijke (voor de periode van vier jaar) als voor eenmalige adviescolleges die de regering adviseren over toekomstig beleid of wetgeving. De wet geeft onder meer aan hoe een college moet worden ingesteld, hoe leden worden benoemd en van wie ondersteuning kan worden gevraagd. Dit is voor alle adviescolleges hetzelfde; vandaar dat dit niet in afzonderlijke instellingsregelingen hoeft te worden opgenomen. Zo kan de instellingsregeling zich met name richten op het onderwerp waarover moet worden geadviseerd. Deze regelingen worden medeondertekend door de verantwoordelijk bewindspersoon van BZK op grond van de Kaderwet. Benoemingsbesluiten worden niet ondertekend, omdat de verantwoordelijkheid daarvoor bij de vakdepartementen zelf ligt. In de Jaarrapportage Bedrijfsvoering Rijk wordt jaarlijks informatie gepubliceerd over deze adviescolleges.
Adviescolleges niet onder de Kaderwet
Op adviescolleges die niet onder de Kaderwet vallen, kunnen delen van de Kaderwet geheel of gedeeltelijk van overeenkomstige toepassing worden verklaard. Op die manier kan worden aangesloten bij de bepalingen die gelden voor adviescolleges die wel onder het bereik van de Kaderwet vallen. Instellingsregelingen voor deze colleges worden niet ondertekend door de bewindspersoon van BZK.
Uitgelicht
Achtergrond
Meer informatie
- Vierde evaluatie Kaderwet adviescolleges
- Kaderwet adviescolleges
- Kaderwet adviescolleges in het Engels
- Wet vergoedingen adviescolleges en commissies
- Besluit vergoedingen adviescolleges en commissies
- Handreiking voor de benoeming van voorzitter of lid van een adviescollege en Standaard voor het formuleren van een besluit/regeling tot instelling van tijdelijk/eenmalig adviescollege
- Leidraad instellen externe commissies
- Kamerbrief nadere reflectie over diversiteit in adviescolleges (29 juni 2020)
- Algemene Rekenkamer rapport 'Diversiteit in vaste adviescolleges van de regering'
- Verslag van een schriftelijk overleg over de motie van Sneller en den Boer over benoemingsprocedure voor de belangrijkste democratische instituties (20 april 2020)
- Kamerbrief reactie op vragen inzake benoemingsprocedures (17 april 2020)
- Kamerbrief Kabinetsreactie rapport Algemene Rekenkamer 'Diversiteit in vaste adviescolleges van de regering' (6 maart 2020)
Over dit thema
Handreiking en Leidraad
Omdat het organisatorische deel van de instelling van een adviescollege onder de Kaderwet is gestandaardiseerd, is er een handreiking die voorschrijft waaraan moet worden gedacht bij instelling (met een format) en bij de benoeming van leden. Daarnaast is er de leidraad, die veel (praktische) tips geeft over een variëteit aan zaken bij instelling. Deze is bruikbaar voor alle adviescolleges, al dan niet onder de Kaderwet.
Vergoedingen voor leden en voorzitter van adviescolleges en commissies
Daarnaast is er wetgeving over de beloningen van leden van de adviescolleges. Deze regels zijn te vinden in de Wet vergoedingen adviescolleges en commissies en het Besluit vergoedingen adviescolleges en commissies.