Introductie door de curator

50 jaar vernieuwing rijksdienst. Een overzicht van de grote veranderingen die de rijksdienst heeft ondergaan. Vele zaken hebben daarbij een rol gespeeld: maatschappelijke en politieke ontwikkelingen, beleidsveranderingen en nieuwe stelsels, crises en incidenten, de Europese Unie en andere internationale ontwikkelingen, de introductie van ICT, ingrijpende reorganisaties et cetera. Vaak ging het goed, maar soms ook niet, wondermiddelen bleken niet beschikbaar. De rijksdienst heeft laten zien dat zij veel aan kan. De tentoonstelling, ontwikkeld onder supervisie en met inbreng van oud-SG Roel Bekker, geeft via een aantal ‘ramen’ een beeld van de vele veranderingen. Interessant om kennis van te nemen, vooral met het oog op de toekomst. Want één ding is zeker: de uitdagingen voor de rijksdienst blijven groot.
Lees de introductieUitgelicht
Hans Wiegel was lid van de Tweede Kamer (1967-1977 en 1981-1982), minister van Binnenlandse Zaken (1977-1981), Commissaris van de Koningin in Friesland (1982-1994) en lid van de Eerste Kamer (1995-2000).
Bekijk het interviewHerman Tjeenk Willink was regeringscommissaris voor de Reorganisatie van de Rijksdienst (1982-1986), lid/voorzitter van de Eerste Kamer (1987-1997) en vicepresident van de Raad van State (1997-2012).
Bekijk het interview1982 - 1986
De grote operaties
Onder het eerste kabinet Lubbers zijn de zogenaamde grote veranderingsoperaties gestart, of — voor zover al eerder gestart — gestimuleerd. Elk van deze operaties moest leiden tot afslanking, vergroting van de beheersbaarheid en verbetering van effectiviteit en efficiëntie van de rijksdienst.
Regeringscommissaris reorganisatie rijksdienst
Herman Tjeenk Willink werd aangesteld als regeringscommissaris voor de reorganisatie van de rijksdienst. Hij adviseerde de minister van Binnenlandse Zaken over vraagstukken rondom het project reorganisatie rijksdienst.
Uitgelicht
Wolter Lemstra was secretaris-generaal van de ministeries van CRM (1982), WVC (1982-1985) en VROM (1985-1991) en lid van de Eerste Kamer (1999-2007).
Bekijk het interviewWim Kuijken was secretaris-generaal van de ministeries van Binnenlandse Zaken (1995-2000), Algemene Zaken (2000-2007) en Verkeer en Waterstaat (2007-2009) en is thans Deltacommissaris.
Bekijk het interview1988
Parlementaire enquête Bouwsubsidies
De Tweede Kamer besloot een parlementaire enquête in te stellen naar de (controle op) bouwsubsidies
Besluit functie secretaris-generaal
In het Koninklijk Besluit SG werd de eerstverantwoordelijkheid van de SG voor het ambtelijk management van het ministerie vastgelegd.
1993
Eerste Externe Commissie over ministeriële verantwoordelijkheid (Scheltema)
De commissie Scheltema schreef een rapport waarin werd gepleit voor het vastleggen van 'de regels van het spel' rond de ministeriële verantwoordelijkheid.
De organisatie en werkwijze van de rijksdienst
De secretarissen-generaal schetsten in dit rapport oplossingsrichtingen voor knelpunten die zich rijksbreed voordeden in de werkwijze en organisatie van de overheid.
Vierde externe commissie staatkundige, bestuurlijke en staatsrechtelijke vernieuwing (Wiegel)
In het rapport van de commissie Wiegel werden voorstellen gedaan voor de verbetering van structuur en functioneren van de rijksdienst.
Uitgelicht
Lex van den Ham was plaatsvervangend secretaris-generaal bij het ministerie van VWS (2001-2004) en directeur-generaal Andere Overheid bij het ministerie van BZK (2004-2007).
Bekijk het interviewramen
Naast de rijksbrede vernieuwingsacties in de tijdlijn zijn ook andere ontwikkelingen van invloed geweest op de organisatie en het functioneren van de rijksdienst. Deze ontwikkelingen worden beschreven in een aantal 'ramen'.
Bekijk de ramenHelicopterview
Curator Roel Bekker blikt terug op vijftig jaar vernieuwing rijksdienst en noemt een aantal uitdagingen voor de rijksdienst van de toekomst.
Lees de helicopterviewReflectie
Essay van de NSOB waarin wordt gereflecteerd op de inhoud van de tentoonstelling.
Lees de reflectie