Het geheugen van BZK biedt informatie over afgeronde beleidsprogramma's van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Ook vindt u hier ‘tentoonstelllingen’ waarin de historie van belangrijke BZK-onderwerpen wordt belicht.

De top kijkt om
In dit project zijn oud-ministers en oud-topambtenaren bevraagd over hun ervaringen. Vooral over zaken die je doorgaans niet terugleest in de departementale archieven. Hun herinneringen zijn bedoeld om vast te leggen, te delen en te benutten.
Tentoonstellingen
De tentoonstellingen geven een historisch overzicht van belangrijke BZK-thema's. Voormalig topambtenaren nemen de rol van curator op zich en stellen de tentoonstellingen samen.
De tentoonstellingen
Laatst toegevoegde tentoonstellingen
-
Lokale democratie
Een tentoonstelling over de ontwikkeling van de lokale democratie na 1945
Programma's
In beleidsprogramma's wordt veel expertise opgebouwd. Na afronding van een programma is het van belang dat deze expertise behouden en toegankelijk blijft. Het geheugen van BZK draagt daaraan bij.
-
Diversiteit bij de overheid
Organisaties presteren beter als zij mensen in dienst hebben met verschillende achtergronden. Uit onderzoek blijkt dat verschillende perspectieven, ervaringen en inzichten bijdragen aan de denkkracht, creativiteit en flexibiliteit van organisaties. Dat geldt ook voor de overheid. Een inclusieve organisatie staat open voor alle talenten en vermogens die beschikbaar zijn op de arbeidsmarkt.
Daarom wil de overheid een aantrekkelijke werkgever zijn voor iedereen. Ongeacht sekse, leeftijd, arbeidshandicap, seksuele geaardheid en culturele achtergrond. Toch blijkt het in de praktijk niet altijd eenvoudig om een divers personeelsbestand te bewerkstelligen. Vaak belemmeren maatschappelijke factoren en (onbewuste) sociale in- en uitsluitingsmechanismen de instroom en carrièremogelijkheden van sommige groepen.
Het streven naar diversiteit en inclusief personeelsbeleid loont: de productieve en creatieve kracht wordt versterkt. De overheid wil deze overtuiging uitdragen en een goed voorbeeld geven. Ook wil de overheid zich als werkgever inzetten voor een open en gezonde werkomgeving waar iedereen gelijkwaardig wordt behandeld. Daarnaast wil de overheid herkenbaar, benaderbaar en representatief zijn voor alle burgers.
Deze pagina biedt concrete voorbeelden, onderzoeken en best practices voor een divers personeelsbestand. De publicaties zijn gegroepeerd per thema, van Werving en selectie tot Communicatie en voorlichting.
Toegevoegd op 28 augustus 2018
Publicaties verzameld door het A+O Fonds Rijk
-
Veilige Publieke Taak
Het is van groot belang voor het openbaar bestuur dat werknemers met een publieke taak - zoals ambulancemedewerkers, brandweermensen, onderwijzers en conducteurs - en politieke ambtsdragers hun taak veilig en integer kunnen uitoefenen. Verbaal en fysiek geweld zijn onacceptabel.
Via het programma Veilige Publieke Taak (VPT) is tussen 2007 en 2016 de kabinetsbrede aanpak gecoördineerd die zich richt zich op het voorkomen, beperken en afhandelen van agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak in zes sectoren:
- Openbaar bestuur
- Openbaar vervoer
- Veiligheid
- Onderwijs
- Zorg en welzijn
- Sociale zekerheid
Het programma VPT heeft steeds nauw samengewerkt met andere ministeries, vanwege hun departementale verantwoordelijkheid voor de veiligheid van medewerkers uit de betreffende sectoren. Het ministerie van BZK heeft een coördinerende rol. Het ministerie van V&J is verantwoordelijk voor de strafrechtelijke kant en het ministerie van SZW voor de naleving van de Arbowet en dus het bieden van een veilige werkomgeving voor medewerkers. Daarnaast waren er nog vele koepel,- beroepsverenigingen en brancheorganisaties betrokken bij het programma.
In onderstaand historisch overzicht kunt u de ontwikkeling en de activiteiten binnen het programma in de periode tussen 2007 en 2016 terugvinden.
Via de links in de tijdlijn kunt u achterliggende kamerstukken, onderzoeksrapporten of films openen.
Toegevoegd op 25 maart 2016
Looptijd van het programma: 2007 t/m 2016
De programma's
-
Risico's en verantwoordelijkheden
Het programma Risico’s en Verantwoordelijkheden van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties was gericht op een verantwoorde omgang met risico's door het openbaar bestuur. De overheid werd in toenemende mate verantwoordelijk gehouden voor het afdekken van allerhande risico’s voor burgers en bedrijven. Hierdoor nam de regeldruk en corresponderende toezichtinspanning alsmaar toe. Bovendien bestond na incidenten de valkuil van overreactie, waarmee de overheid impliciet de haar toegedachte verantwoordelijkheid erkende. De zogenaamde risico-regelreflex kan leiden tot veiligheidsbeleid dat zich kenmerkt door:
- onnodige kosten voor de samenleving, inefficiënte inzet van overheidsmiddelen;
- een laag feitelijk veiligheidsrendement (afnemende meeropbrengst);
- negatieve effecten op het imago van overheid en bestuur door onrealistische verwachtingen;
- onnodige inperking van handelingsvrijheid van burgers;
- belemmering voor technologische innovatie in het bedrijfsleven en daarmee beperking van de welvaartsgroei.
Deze probleemstelling werd breed gedeeld binnen en buiten de overheid. Het regeerakkoord streefde naar een krachtige, kleine overheid die alleen doet wat zij moet doen. Een optimale doelmatigheid hoorde daar zeker bij.
Doel van het programma
Samenvattend had het programma als doelstellingen:
- Inzicht: het vergroten van inzicht in de manier waarop de overheid omgaat met de genoemde reflex en in de aard en omvang van de problematiek;
- Goede praktijken: het bevorderen van een praktijk voor (rijks)overheidsorganisaties en bestuurders om proportioneel en transparant (‘evenwichtig’) om te gaan met risico’s en incidenten. Dit betekent een onderbouwde inschatting van de toegevoegde waarde van nieuwe veiligheidsmaatregelen, het bezien van de kosten en bijwerkingen, een transparante dialoog hierover met betrokkenen en een duidelijke bestuurlijke keuze;
- Draagvlak: bijdragen aan maatschappelijk draagvlak voor evenwichtig overheidshandelen rondom risico’s en incidenten;
- Visie: het ontwikkelen van een kabinetsvisie op de rol van de overheid t.a.v. risico’s en verantwoordelijkheidsverdeling, met indien mogelijk uitgangspunten voor een rijksbreed verantwoord risicobeleid (explicitering van verantwoordelijkheden aan de hand van een aantal duidelijke principes).
Verbinding met BZK-portefeuille
Het programma betrof een verbetering binnen de rijksdienst die ook kon uitstralen naar de andere overheden. Het programma sloot aan bij de doelen van het door BZK gecoördineerde Uitvoeringsprogramma Compacte rijksdienst, dat het belang benadrukte van ‘een bredere heroriëntatie van het functioneren van de overheid en wat als overheidstaken te beschouwen.’ Zo kon het programma bijdragen aan het minder arbeidsintensief maken van de beleidsuitvoering, aangezien de te ontwikkelen visie kon leiden tot een vermindering van overheidsbemoeienis. Een ander relevant onderdeel waarmee de nodige raakvlakken bestonden is de herijking van de Kaderstellende visie op toezicht (KvoT 2012). BZK vervulde in het programma Risico’s en Verantwoordelijkheden in de eerste plaats een coördinerende rol binnen de rijksdienst. Het onderwerp was echter ook relevant voor BZK als vakdepartement. Een aanknopingspunt daarvoor was bijvoorbeeld de brandveiligheid van utiliteitsgebouwen.
Toegevoegd op 06 oktober 2016
Looptijd van het programma: 2011 t/m 2016
-
Beter Werken in het Openbaar Bestuur
'Beter werken in het openbaar bestuur' (BWOB) was een interbestuurlijk programma van het ministerie van BZK dat zich richtte op vernieuwing van de arbeidsmarkt, arbeidsrelaties en het werk zelf. Het programma liep van eind 2011 tot eind 2014 en kwam voort uit de roep om een productievere, effectievere en efficiëntere overheid.
BWOB onderzocht hoe werken in het openbaar bestuur (Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen) beter en anders kan, experimenteerde met andere manieren van werken en verbond verschillende initiatieven en medewerkers met elkaar. Daarnaast deelde het de verworven kennis en loste het knelpunten op die kunnen ontstaan bij verandering.
BWOB kende drie programmalijnen:
- Oplossen acute problematiek en bevordering arbeidsmobiliteit
- Voorkomen toekomstige tekorten en flexibiliseren (arbeidsflexibiliteit)
- Verhoging arbeidsproductiviteit en meer ruimte voor de professional (professionalisering)
Op deze pagina worden drie lijnen beschreven. Daarnaast vindt u hier de erfenis van het programma BWOB: onderzoeksrapporten, beschrijvingen van activiteiten en voorbeelden en aanknopingspunten voor de dagelijkse praktijk.
Toegevoegd op 25 februari 2016
Looptijd van het programma: 2011 t/m 2014