Besturen in regionale ecosystemen: Eindanalyse BRE-onderzoek

Wetenschappers, beleidsmakers en uitvoerders in het openbaar bestuur constateren het laatste decennium dat ‘de regio’ dé plek is waar maatschappelijke opgaven het beste te realiseren zijn. In de regio interacteert de inwoner met de leefomgeving. Dagelijkse activiteiten als wonen, werken, leren, het verkrijgen van zorg, recreëren en het onderhouden van sociale contacten vinden primair op dit schaalniveau plaats. Dit is dus ook de plek waar welzijn en welvaart voor mensen tot stand komen.

De regio is geen onderdeel van het Huis van Thorbecke. Toch werken op dit schaalniveau gemeenten, provincies en waterschappen, en soms ook het Rijk, in allerlei samenstellingen en verbanden samen om publieke taken uit te voeren en strategische vraagstukken het hoofd te bieden. Om dat laatste te kunnen bewerkstelligen, bepleitte de Studiegroep Openbaar Bestuur in het rapport Maak Verschil al in 2016 dat de overheid ‘horizontale partnerschappen’ met andere betrokken partijen moet creëren.

Dit onderzoekt bouwt voort op deze stelling. We onderzochten de regio vanuit het perspectief van ecosystemen: de interactie tussen de kenmerken van een geografisch gebied en de in Maak Verschil bepleite partnerschappen tussen de bestuurlijke, economische en maatschappelijke ‘levensgemeenschappen’ daarbinnen. We waren benieuwd hoe deze regionale ecosystemen eruitzien en functioneren, in hoeverre we verschillen aantreffen in de democratische legitimiteit en effectiviteit ervan en hoe we eventuele verschillen kunnen verklaren.