Streven naar een imperfecte balans
vragen voor een verkenning over de relatie tussen functioneel en territoriaal bestuur
Tilburgse School voor Politiek en Bestuur en B&A Beleidsrendement
Auteur(s): Taco Brandsen en Patrick Kalders
De relatie tussen territoriaal en functioneel bestuur is onderwerp van één van de oudste discussies in het Nederlandse openbaar bestuur. Reeds vele pogingen zijn ondernomen om haar te beslechten, en binnenkort volgt een nieuwe ronde van reflectie en overleg. De discussie waar wij in dit verband naar verwijzen is mede ingegeven door de Code Interbestuurlijke Verhoudingen (2004). Het kabinet, de VNG en het IPO willen helderheid creëren in de onderlinge relatie tussen functioneel en territoriaal bestuur en laten hiervoor een verkenning uitvoeren: “Overheden voeren een gezamenlijke verkenning uit naar de relatie tussen functionele besturen en de bestuurlijke hoofdstructuur. De aandacht dient daarbij uit te gaan naar de positie, verantwoordelijkheid, democratische legitimatie, effectiviteit en efficiëntie van functionele organen. Deze verkenning zal de basis vormen voor een visie op de relatie tussen functioneel en territoriaal bestuur. De uitkomsten van de verkenning worden in 2005 in het Overhedenoverleg besproken.” Het onderhavige essay, geschreven op verzoek van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, zal dienen als input voor de hierboven genoemde verkenning. Het doel van het essay is helderheid te scheppen in een aantal begrippen en een zinvolle afbakening van het thema te krijgen, wat een noodzakelijke (zij het geen voldoende) voorwaarde is om een succesrijke verkenning te kunnen uitvoeren. De verkenning dient vervolgens om tot een gezamenlijke visie (van kabinet, VNG en IPO) te komen op de relatie tussen functioneel en territoriaal bestuur.